PETDER 2018 Sektör Raporu Yayınlandı

PETDER tarafından hazırlanan ve akaryakıt dağıtım sektörüne ilişkin detaylı bilgi ve veriler içeren 2018 Sektör Raporu yayınlandı.
 

PETDER Yıllık Sektör Raporu gerek akaryakıt sektörü gerek kamuoyu tarafından takip edilen önemli bir kaynak olup, sektöre ilişkin istatistiksel verilerin yanı sıra yıl içerisindeki gelişmeleri de sunuyor. PETDER Sektör Raporlarının yanı sıra www.petder.org.tr web sitesi, PETDER akıllı telefon uygulaması, PETDER Atık Motor Yağı Toplama Projesi Yıllık Faaliyet Raporu, PETDER aylık petrol bültenleri ve basın duyuruları vasıtasıyla sektörü ve kamuoyunu gelişmeler ve konular hakkında sürekli ve düzenli olarak bilgilendiriyor.

PETDER 2018 Sektör Raporu’nda yer alan verilerden bazıları şöyle:

Brent Tipi Ham Petrolün Ortalama Fiyatı 71 $ Olarak Gerçekleşti

Brent tipi ham petrol uluslararası piyasalarda 2018’de varil başına 68 $ civarında bir fiyat ile başlamış, Eylül ayında 85 $’a kadar çıkarak yılın en yüksek seviyesine ulaşmış, yıl sonu itibariyle 53 $’a inmiştir. 2018 yılında ortalama Brent tipi ham petrol fiyatı 71 $ olmuştur. Ham petrol fiyatlarındaki bu hareketlilik Akdeniz piyasalarındaki ürün fiyatlarını etkilemiş ve 2018 yılında benzin fiyatları en yüksek 761 $/ ton en düşük 459 $/ton, motorin fiyatları en yüksek 750 $/ton en düşük 497 $/ton, LPG otogaz fiyatları ise en yüksek 686 $/ton en düşük 418 $/ton olarak gerçekleşmiştir.

Petrol Sektöründen 87,7 Milyar TL Dolaylı Vergi Sağlandı

Türkiye’de akaryakıt ve LPG sektörlerinden sağlanan dolaylı vergilerin toplamı, tüketime de bağlı olarak 2018 yılına kadar her yıl artış göstermiş fakat 2018 yılındaki düzenleme ile yürürlüğe giren eşel mobil sistemi dolayısıyla yaklaşık %5,4 düşmüştür.

Tüketim verileri üzerinden yapılan hesaplamalara göre, petrol sektöründen sağlanan dolaylı vergiler 2018 yılında 87,7 milyar TL düzeyine ulaşmıştır. Bu toplamın 56,3 milyar TL’sini ÖTV, 31,4 milyar TL’sini ise KDV oluşturmuştur. Akaryakıt ürünlerinden sağlanan toplam dolaylı vergilerde en büyük paya motorinden sağlanan dolaylı vergiler sahiptir.

Akaryakıt ve LPG’den Sağlanan Toplam Dolaylı Vergilerin Yıllara Göre Değişimi (Kaynak: EPDK, PETDER, TCMB)

12.828 İstasyonlu Akaryakıt Bayisi Faaliyet Gösteriyor

2018 yılı sonu itibarı ile petrol piyasasında 5 rafineri (lisanslı 6 rafineri), 97 dağıtıcı ve 12.828 istasyonlu akaryakıt bayisi EPDK’dan lisanslı olarak faaliyet göstermektedir. Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) piyasasında ise 92 dağıtıcı ve 10.701 otogaz istasyonu EPDK’dan lisanslı olarak faaliyet göstermektedir. Akaryakıt ve LPG dağıtım şirketi sayıları da tarihinin en yüksek rakamlarına 2017 senesinde ulaşmış 2018 yılında da nispeten yüksek seyretmiştir.

Petrol ve LPG piyasalarında Lisans Sayıları

Akaryakıt Sektörünün Parasal Büyüklüğü 209,6 Milyar TL

Akaryakıt sektörünün oluşturduğu toplam parasal büyüklük 2018 yılında 2017 yılına göre dövizdeki ve uluslararası piyasalarda nihai ürün fiyatlarındaki yükseliş sonucunda artan pompa satış fiyatının etkisiyle %19,3 artmış ve 209,6 milyar TL’ye ulaşmıştır.

 
Akaryakıt Türlerindeki İşlem Hacimleri (Milyar TL) (EPDK, PETDER, TCMB verileri kullanılarak hazırlanmıştır.)

Toplam Akaryakıt Yakıtları Tüketimi 26,7 Milyon Ton Olarak Gerçekleşti

Toplam akaryakıt tüketimi 2018 yılında %2,4 oranında azalarak yaklaşık 26,7 milyon ton olmuştur. 2011 yılından beri ülke ekonomisinin de üzerinde bir büyümekte olan akaryakıt piyasası 2010 yılından beri ilk defa daralmıştır.

Toplam akaryakıtlar içindeki yakıt türlerinin dağılımı ise aşağıda verilmiş olup, 2017 yılına göre önemli bir değişim görülmemiştir. Toplam tüketim içinde en büyük paya %89,8’lik payla motorin sahiptir.

Otomotiv Yakıtları Tüketiminin Yıllara Göre Değişimi (Kaynak: EPDK, PETDER)
 
Kaçak ve Kayıt Dışı Akaryakıt ile Mücadelede Başarı Sağlandı

Türkiye ekonomisinde 2017 yılında %7,4’lük, 2018 yılında ise %2,6’lık bir büyüme gerçekleşmiştir. Buna karşılık otomotiv yakıtları sırasıyla %6,4 büyümüş ve %1,0 küçülmüştür. 2010 yılından 2014 yılına kadar büyümenin altında kalan otomotiv yakıtları tüketim miktarı, 2015 ve 2016 yıllarında GSYIH rakamlarının çok üzerinde bir büyüme gerçekleşmiştir. Bunun büyük bir kısmının kaçak ve kayıt dışı akaryakıt ile mücadelelerden sağlanan ilerlemelerden kaynaklandığı düşünülmektedir.

Yıllık Otomotiv Yakıtı Tüketimi ve GSYIH Büyüme Oranları (%) (Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, EPDK ve PETDER verileri)

411 Bin Ton Madeni Yağ Tüketildi

2017 yılında 478 bin ton olarak gerçekleşen Türkiye madeni yağ tüketimi 2018 yılında %14,04 azalarak
410.579 ton olarak gerçekleşmiştir.

Madeni Yağ Tüketim Miktarları
 
PETDER-PwC Sektör Çalışmaları Yayınlanmaya Başladı

PETDER ve PwC Türkiye, PETDER’in Misyonu çerçevesinde araştırma ve inceleme çalışmaları gerçekleştirmeye başlamıştır.

Bu kapsamda, yapılan ilk çalışmada “Akaryakıt Dağıtım Sektörünün Türkiye Ekonomisindeki Yeri ve Önemi” incelenirken sektörün diğer sektörler ile ilişkisi ve değer zinciri analiz edilmiştir. Çalışmada sektörün kamu gelirleri ve istihdam tarafındaki doğrudan ve dolaylı etkileri de ortaya konmaya çalışılmıştır.

İkinci çalışmada ise, “Akaryakıt Dağıtım Sektöründeki Fiyat Gelişmelerine İlişkin Değerlendirmeler” yapılmıştır. Akaryakıt ürünleri fiyatlarının gelişmeleri değerlendirilmiş, akaryakıt fiyatlarının oluşumunun yanı sıra sektörün ülkemizde kendine özgü dinamikleri ve uluslararası ham petrol ve ürün fiyatlarındaki değişimlerin pompa fiyatlarıyla ilişkisi ortaya konmaya çalışılmıştır.

2018 yılında yayınlanan üçüncü raporda akaryakıt dağıtım sektöründeki otomasyon sistemleri sayaçtan pompaya bütüncül bir şekilde ortaya konmaya çalışılmıştır. Tüm sektör paydaşlarına faydalı olacağı umuduyla Sektör Çalışmalarına Sektör Raporunun son bölümünde ek olarak yer verilmiştir.

Bir Varil Bir Ağaç Sosyal Sorumluluk Projesi

Bir Varil Bir Ağaç Projesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile 3 Eylül 2010 tarihinde imzalanan protokolle başlatılmıştır. Finansmanı PETDER tarafından karşılanan bu proje ile, kamu kurumlarından toplanan her bir varil atık motor yağına karşılık olarak bir fidan dikilmek suretiyle, toplanan atık motor yağlarına karşılık olarak, 10.000 adedi 2017 yılında olmak üzere, 91.500 adet fidan dikilmiştir. PETDER ayrıca, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı ve T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile “Bir Enerji Bir Nefes Projesi” kapsamında imzaladığı yeni protokolle doğaya 150.000 ağaç daha kazandırmıştır.