Evrak yükü yüzünden tüketiciler ucuz elektrik fırsatını kaçırıyor

Türkiye´nin ilk elektrik tarifeleri karşılaştırma ve tedarikçi değiştirme internet sitesi EnCazip´e göre serbest tüketici uygulamasına geçişte yaşanan problemlerin en başında zorunlu olan ıslak imzalı sözleşmeler geliyor.

Sözleşmelerin ıslak imza sürecinin uzun sürmesi ve evrak bürokrasisi tüketicinin elektrik tedarikçisi değiştirme işleminden vazgeçmesine ve potansiyel tasarrufları kaybetmesine neden oluyor.

Süreç sırasında ortaya çıkan maliyetlerin de doğrudan ya da dolaylı olarak tüketiciye yansıtılması tasarruf oranını aşağı çekiyor.

Türkiye´de ilk kez internet üzerinden elektrik tedarikçilerinin tarafsızca karşılaştırılmasını sağlayan EnCazip, süreçle ilgili Avrupa´daki diğer örnekleri ve yorumlarını aktardı.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu´nun (EPDK) 2018 yılı düzenlemesiyle birlikte 2 bin kWh olarak belirlenen ve aylık yaklaşık 70 TL´ye denk gelen `serbest tüketici limitleri´ artık hane halkı için çok daha önemli bir hale geldi. Tedarikçi şirket değişikliği elektrik faturalarında önemli bir tasarruf potansiyeli barındırırken bu süreçteki zorluklar serbest tüketici piyasasındaki rekabetin önünün açılmamasını zorlaştırıyor.

 Islak imza zorunluluğu kalkarsa tüketici en az 70 Lira daha fazla tasarruf eder

Elektrik tarifeleri karşılaştırma ve tedarikçi değiştirme sitesi EnCazip´e göre mevcut sistemle serbest tüketici uygulamasına geçişte tüketicileri ve tedarikçileri zorlayan prosedürlerin en başında zorunlu ıslak imza uygulamasına bağlı evrak bürokrasisi geliyor.

 Mevcut uygulamalar çerçevesinde elektrik tedarikçisi değiştirirken sözleşmelerin ıslak imzalı olması zorunlu tutuluyor. Talep edilen evrak sayısının fazla, evrakların karışık olması ve imzalı evrakların kargo masrafı gibi lojistik maliyetler tedarikçi değişikliği sürecini zorlaştırıyor. Başvuru başına 70TL´ye varan bu maliyetler doğrudan ya da dolaylı olarak tüketicileri etkiliyor ve dolayısıyla tüketicilerin potansiyelden daha az tasarruf etmesine neden oluyor. Yani tüketicilerin tasarruf olarak elde edebileceği bu rakam kargo şirketlerine ya da bayilere ödeniyor. Ayrıca bu zorunluluk elektrik tedarikçilerinin tüketicilere ulaşmasını da zorlaştırıyor.

 Uluslararası pazarlardaki deneyimleri Türkiye´ye taşımak üzere 2015 yılında İngiltere merkezli Vivamet Global Yatırım Grubu ile ortaklık anlaşması imzalayan EnCazip, Avrupa Birliği´ndeki diğer ülkelerindeki tedarikçi değişikliği süreçlerini inceledi.

 Buna göre Avrupa Komisyonu tarafından 2014 yılında yürürlüğe giren Tüketici Hakları Yönetmeliği sayesinde mesafeli satış sözleşmeleri tam anlamıyla internet üzerinden yapılabiliyor. Online sözleşmelerle şeffaflık ve 14 gün içinde cayma hakkı sağlanırken gizli şartlar ve ücretlerin de önüne geçiliyor. Tedarikçiler gereğinden fazla hiçbir bedeli tüketicilerden tahsil edemezken hatalı işlemlerde ise tüketici kesinlikle mağdur edilmiyor, tüm sorumluluk işlemi gerçekleştiren tedarikçi şirketlere ait oluyor.

 Aynı konu için ülkemizde de düzenlemeler mevcutken elektrik piyasasında şu an için bu şekilde bir uygulama yapılamıyor.

 Tam anlamıyla online süreç ile tüketiciler bir yılda üç faturasını bedavaya getirebilir

Mesafeli sözleşme süreçleri ile ilgili olarak EnCazip´ten yapılan açıklamaya göre elektrik tedariğinde en önemli maliyet kalemlerinden biri operasyonel giderler. Bu giderlerin içinde en büyük tutar satış, sözleşmelerin ve evrakların fiziki olarak takibi ve faturalandırma sebebiyle oluşuyor. Bu tutarlar düşük tüketim yapan bir tüketici için bir yılda hemen hemen bir aylık elektrik faturası tutarına denk geliyor. Şu anda sürecin fiziki evraklarla yapılıyor olmasından dolayı bu maliyetler mecburen tüketicilere yansıtılıyor. Sürecin internet üzerinden tamamlanmasının önünün açılmasıyla bir yılda iki fatura tutarına kadar ulaşabilecek tasarruf tutarının piyasa koşullarına göre üç fatura tutarına ulaşması mümkün. Bu da tüketim miktarına bağlı olarak tüketicinin yıllık fatura toplamında dörtte bir azalma anlamına geliyor.

 İnternetten yapılan sözleşmelerdeki güvenlik kaygıları ile ilgili de konuşan EnCazip yetkilileri "Mesafeli sözleşmeler mevcut imza toplama operasyonundan çok daha güvenli. En önemlisi de mesafeli sözleşmelerle sistem merkezileştirilip denetimi kolaylaştırılır ve gerekli düzenlemelerle mevcuttan daha güvenli bir sistem elde etmek mümkün olur. Tahminimiz piyasada bu konuda kısa süre içinde bir düzenleme yapılacağı yönünde" şeklinde konuştu.