TORA, akaryakıt sektöründe emniyet ayakkabılarının önemine değindi

 Akaryakıt sektöründe “iletken ayak giyecekleri” yerine “antistatik ayak giyecekleri” tercih edilmektedir.

İş ayakkabıları kişisel koruyucu ekipmanların en başında gelir. Tarihsel gelişimlerine bakıldığında inşaat sahalarında zemindeki çivi gibi sivri malzemelerin batması riskine karşı koruyucu tabanlar geliştirilmiştir. Benzer zamanlarda elle taşınan malzemelerin düşmesi sonucu ayak parmaklarını ezilmesi, kırılması ve kopmasının engellenmesi için de burun koruyucuları kullanılmaya başlamıştır.

 Basketbolcu ayakkabıları gibi emniyet botları ile de yine inşaat şantiyelerinde burkulma riskinin azaltılması sağlanmıştır. Bu üç temel koruma, mekanik risklere karşı olan korumalardır. Sanayinin gelişmesi ile özellikle kimyasal madde teması, çok sıcak ve çok soğuk ortam koruması ve kayma koruması gibi ilave ihtiyaçlar ile farklı koruma özellikleri de iş ayakkabılarına eklenmiştir.

 Tüm bu koruyucu tedbirler TS EN ISO 20345 Kişisel Koruyucu Donanım - Emniyet Ayak Giyecekleri Standardında tanımlanmıştır. 2021 yılında güncellenen hali ile sanayideki tüm risklere karşı koruyucu azami tedbirler belirlenmiş ve özel risklere karşı farklı üretimlere de imkan tanınmıştır.

Akaryakıt sektörü patlayıcı ortam oluşan tesisler olduğundan statik elektrik önemli bir risktir. Bu kapsamda birçok malzeme ve üründe olduğu gibi emniyet ayakkabıları da seçilirken dikkat edilmelidir. Elektrik ve statik elektrik birbiri tam zıt özellikler barındıran iş ayakkabıları gerektirmektedir. Akaryakıt istasyonların elektrik işi yapan kişiler aynı zamanda elektro-mekanik ekipmanlara (dispenser, dalgıç pompa, vb.) hizmet verdiklerinden bu konuya özel dikkat etmeleri gerekir.

İş ayakkabılarında 3 seviye elektrik kontrolü vardır. Birincisi yalıtkan ayakkabılar olarak geçen yüksek gerilim ya da alçak gerilimde elektrik işi yapanlar için üretilmiş ayakkabılardır. Standarttaki adı “elektrik yalıtımlı ayak giyecekleri” olarak geçer. Diğer iki tür, statik elektrik risklerine yöneliktir. Statik elektrik hem patlayıcı ortamlarda hem de elektronik sanayinde elektronik kartlara vereceği zarar nedeniyle bir risk oluşturmaktadır. Bu ayakkabıları giyen kişilerin vücutlarında kıyafetlerine ve havaya olan sürtünmeler nedeniyle statik yükler birikir. Bu yüklerinde ayaklardan toprağa verilmesi gerekir. Bu nedenle bu özel ayakkabıların tabanının iletkenliği yalıtkan ayakkabılara göre yüksektir.

Elektrik çarpmasına göre koruyuculu çok olan ve statik yükleri çok iyi ileten ayakkabılar standartta adı “iletken ayak giyecekleri” olarak geçer ve direnci 0 kΩ ila 100 kΩ aralığında olan ayak giyecekleridir. Diğer kategori ise sektörümüzde de adı iyi bilenen “antistatik ayak giyecekleri” olarak standarda tanımlanmış ayakkabılardır. Bu ayakkabılar direnci 100 kΩ’un üzerinde ve 1000 MΩ’a eşit veya daha az olan ayak giyecekleridir.

Akaryakıt sektöründe “iletken ayak giyecekleri” yerine “antistatik ayak giyecekleri” tercih edilmektedir. Bunun nedeni aynı zamanda elektriksel risklere karşı da çalışanları korumaktır. İletken ayakkabılar seçildiğinde standartta da bu ayakkabıları elektrik çarpması riskine karşı normal ayakkabılara göre bile daha riskli olduğu belirtilir. Bu sebeple sektörde her ne kadar patlayıcı ortamlar olsa da çalışanlara “iletken ayak giyecekleri” yerine “antistatik ayak giyecekleri” verilmektedir. Elektrik risklerine karşı da kauçuk paspas kullanımı tedbiri alınmaktadır.