Enerji Verimliliği Nedir, Nasıl Uygulanmalıdır?

“Enerji tasarrufu” ve “Enerji verimliliği” birbirinden tamamen farklı iki kavramdır. Daha az enerji kullanmayı “tasarruf”, enerjiyi daha akıllıca kullanmayı da “verimlilik” olarak tanımlayabiliriz. Enerji tasarrufu, enerjinin daha az kullanılmasına yol açan bir davranıştır.

Enerji verimliliği, binalarda yaşam standardı ve hizmet kalitesinin, endüstriyel işletmelerde ise üretim kalitesi ve miktarının düşüşüne yol açmadan, birim veya ürün miktarı başına enerji tüketiminin azaltılmasıdır. Öncelikle bu konuyu doğru anlayabilmek ve yorumlayabilmek için çok karıştırılan, aynı gibi değerlendirilen ama gerçekte birbirinden çok farklı olan iki kavramı tanımlayalım ve birbirinden ayıralım. “Enerji tasarrufu” ve “Enerji verimliliği” birbirinden tamamen farklı iki kavramdır. Daha az enerji kullanmayı “tasarruf”, enerjiyi daha akıllıca kullanmayı da “verimlilik” olarak tanımlayabiliriz. Enerji tasarrufu, enerjinin daha az kullanılmasına yol açan bir davranıştır. Odadan çıktığınız zaman ışıkları kapatmamız, alüminyum ve karton kutuları geri dönüşüm kutularına atmamız enerjiden tasarruf etmenin yollarıdır. Enerji verimliliği ise aynı fonksiyonu gerçekleştirmek için daha az enerjiye ihtiyaç duyan teknoloji ve yazılımların geliştirilmesi/kullanılmasıdır. Enerji verimliliği, binalarda yaşam standardı ve hizmet kalitesinin, endüstriyel işletmelerde ise üretim kalitesi ve miktarının düşüşüne yol açmadan, birim hizmet veya ürün miktarı başına enerji tüketiminin azaltılmasını ifade eder. Gelişmekte olan ülkeler, enerji  politikasında; ekonomik büyüme, enerji güvencesi ve çevre korumasının birlikte sağlanmasını amaçlıyor. Enerji, üretimin temel girdililerinden biridir. Üretim ise insan hayatının varlığını ve yaşama kalitesini sürdürmesini sağlayan bir gerekliliktir. Enerji verimliliği, üretimde, konforumuzda ve iş gücümüzde herhangi bir azalma olmadan enerjiyi en doğru şekilde kullanmak, israf etmemektir. Aynı işi daha az enerji kullanarak yapmak ya da aynı enerji ile daha fazla iş yapmaktır. Enerji verimliliği, temelde enerjinin gereksiz kullanım sahalarını belirlemek, israfı minimum düzeye indirmek veya tamamen ortadan kaldırmak için yapılan çalışmalardır, enerji arzının azaltılması veya kısıtlanması değildir, kullanılan enerji miktarının değil, ürün başına tüketilen enerjinin azaltılmasıdır.

Hem çevre , hem de işletmelerin sürdürülebilirliği  için enerjinin verimli kullanımı,  gerek ulusal ve gerekse uluslararası yapılan yasal düzenlemeler ve sözleşmelerin sonucunda etkin hale gelen enerji yönetimleri; sorumluluk alanlarında enerjinin verimliliğini geliştirmek için verilerin toplanması, değerlendirilmesi ve verimsizliğin neden olduğu alanlar için proje ve çalışmalar gerçekleştirerek enerjiyi daha verimli kullanabilecek birtakım çalışmaların hayata geçirilmesi bir zorunluluk haline gelmiştir.

Türkiye’nin ilk enerji verimliliği eylem planı olan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı (2017-2023) 02/01/2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 6 farklı sektörde bulunan 55 adet eylemin hayata geçirilmesi ile 2023 yılına kadar 10,9 milyar ABD doları yatırım ile kümülatif olarak 23,9 milyon ton eşdeğer petrol (MTEP) enerji tasarrufu sağlaması beklenmektedir. Bu da 2023 yılında Türkiye’nin birincil enerji tüketiminde %14 oranında bir azalmaya denk gelmektedir. 2033 yılına kadar sağlanması beklenen tasarruf karşılığı ise 30,2 milyar dolardır.

Çevrenin korunmasına katkıyı da hedefleyerek enerji kaynaklarının ve enerjinin kullanımında verimliliğin artırılması amacına yönelik; Eğitimler (enerji yöneticisi eğitimleri, etüt proje eğitimleri ve uluslararası eğitimler), Etütler (sanayi tesisleri, ticari ve hizmet binaları, kamu binaları, meskenler), Yetkilendirmeler (Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri, Üniversiteler ve Meslek Odaları), Ölçme, İzleme ve Değerlendirme, Denetim, Enerji Verimliliği Destekleri (Verimlilik Arttırıcı Proje (VAP) ve Gönüllü Anlaşmalar), Tanıtım ve Bilinçlendirme, Enerji Verimliliği Forum ve Fuarı, Ulusal ve Uluslararası Projeler Geliştirme, Verimlilikle ilgili Faaliyetlerin Planlaması ve Koordinasyonu, Verimlilik, Sera Gazı Salınımı ve İzleme ile ilgili Etkinlik ve Eğitim Çalışmaları faaliyetleri T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yürütülmektedir.

 Kaynaklar: https://enerji.gov.tr/enerji-verimliligi 

        https://www.entes.com.tr/enerji-verimliligi-nedir-enerji-tasarrufu-nedir/ 

        https://4thgeneration.energy/the-good-and-bad-of-energy-efficiency/